Przytulia właściwa

Dość wysoka bylina o licznych drobnych żółtych kwiatach. Przytulia właściwa do odporna na suszę roślina zadarniająca. Dawniej była ważnym źródłem podpuszczki w serowarstwie. W Wielkiej Brytanii wciąż wykorzystuje się ją do produkcji tradycyjnych serów. Nasiona formy dzikiej, nieodmianowej.

SKU: N009

nasiona-ilosc

1 gram to ok. 2.000 nasion

7,00 30,00 

Gramatura
Dodaj do porównania

O gatunku

Nazwa polska: przytulia właściwa, przytulia żółta

Nazwa łacińska: Galium verum

Rodzina: marzanowate Rubiaceae

Status w Polsce: rodzima, bardzo częsta

Trwałość:
roślina wieloletnia
Kolor kwiatów:
żółty
Wysokość:
ok. 70 cm
Kwitnienie:
czerwiec-wrzesień

Morfologia

Płożąca się roślina trwała, wykształcająca jednocześnie kłącza i rozłogi.

Obłe, czteropaskowe pędy nadziemne z krótkimi międzywęźlami wnoszą się do 1 m wysokości, a ulistnione są okółkowo (po 5-12 liści).

Liście charakteryzują się lancetowatym lub równowąskim, całobrzegim, zaostrzonym ku wierzchołkowi kształtem i jednym nerwem. Mierzą do 30 mm długości, a raptem 1 mm szerokości. Zwykle są podwinięte i kutnerowate.

Wznoszące się po skosie u ich nasady, gęsto owłosione kwiatostany są nieco mocniej wydłużone, a zarazem ciaśniej upakowane niż u pokrewnych przytulii. Na wierzchu są ciemnozielone, na spodzie białawe za sprawą delikatnego owłosienia. Pojedyncze kwiatki promieniste, niepozorne, podzielone na nierozwinięty kielich i rozwiniętą, krótką koronę o zaostrzonych łatkach, zawiązują się na szypułkach długich na 3-4 mm. Od pozostałych przytulii krajowych odbiegają swoją mocną, ciemnożółtą barwą oraz miodowym aromatem. Do gardzieli korony przyrastają na przemian z łatkami cztery pręciki. Słupek tejże przytulii jest pojedynczy, o dolnej zalążni oraz dwu szyjkach z główkowatymi znamionami, z nektarem wydzielanym obficie u nasady. Kwiaty wykształcają się od czerwca do września, zwykle są zapylane krzyżowo przez owady, rzadko samopylne.

Owocem będzie rozłupka, pękająca na dwa orzeszki o gładkiej powierzchni (co nieźle odróżnia je od pomarszczonych orzeszków pokrewnej przytulii pospolitej Galium mollugo). Same nasiona typu ortodoks o MTN 0,49-0,56 g.

Dodatkowe informacje

Siew

Najlepiej czuje się w mocnym słońcu, choć wytrzyma słabe ocienienie.

Preferuje podłoża suche, średnio lub mało zwięzłe, umiarkowanie bogate w próchnicę, o odczynie obojętnym bądź alkalicznym.

Namnażana bywa albo przez podział kęp (jesienią lub wiosną), albo z siewu nasion wiosną.

Ciekawostki

Zyskuje od paru lat na popularności jako roślina zadarniająca i okrywowa, do alpinariów, miejskich łąk kwietnych i pastwisk pszczelich. Ceni się ją za odporność na suszę. 

W naszej strefie klimatu umiarkowanego przytulia żółta była dawniej ważnym źródłem podpuszczki do produkcji serów, tak miękkich jak twardych. Zastępowała chymozynę (reninę) z cielęcych żołądków oraz soku figowego. Przytulię właściwą do dziś wykorzystuje się w UK do wyrobu tradycyjnych serów Gloucester i Chester, nadające im zarówno mocny, żółty kolor jak i niepowtarzalny aromat. W Szkocji do dziś wykorzystuje się słomę przytuliową jako barwnik naturalny do tkanin i potraw.

Przytulia właściwa w mieszankach nasion:

Wartość pożytkowa

W dostępnym piśmiennictwie brak danych nt. jej wydajności nektarowej. Tym niemniej część pszczelarzy ceni ją znacznie i planowo podsiewa jako gatunek atrakcyjny dla pszczół. 

Przytulia właściwa jest zapylana przez drobne muchówki.

Jest jedną z roślin żywicielskich gąsienic motyla zmrocznika pazika i wielu gatunków zawisaków.

Produkty polecane